Еksponat

6 fevral 2023

 

Qaraqalpaq xalqınıń qol óneriniń  zergerlik  túri  jaqsı rawajlanǵan bolıp  eń quramalı ónerlerdiń biri esaplanadı. Zergerlik úlgileri áyel adamlardıń  bezeniw buyımları bolıp tiykarınan úshke bólinedi: bas bezeniw buyımları, kókrek bezeniw buyımları hám qolǵa taǵatuǵın bezeniw buyımları. 
Kókirek bezewleriniń qatarında tumar hám tumarsha haqqında aytıp ótsek, bular kóbinese  til-suqtan saqlaytuǵın  duwa  (obereg,talisman)  xızmetin atqarǵan. Tumarshanıń kórinisi  háykelge  oǵada usas bolıp  kólemi kishkene, ortadaǵı uzınsha ishi quwıs tútikshege  hasıl tastan  bir neshe qaslar  qoyıladı. Tómenine mayda japıraqshalar  jińishke shınjırlar menen diziledi. Tumarshanıń  tútikshesiniń bir qaptalı  háykelge usap ashılıp jabıladı, ishine duwa salınadı. Tumardıń qası bolmaydı, uzınsha kórinisli, mayda  iyrekey sım menen bir neshe jerinen aynaldırıp naǵıslangan gúmis tútikshe boladı. Tumardıń da tómeninde mayda japıraqshaları boladı. Ayrım  jerlerde tumardı «moytumar» dep ataǵan. Bunıń mánisi tumardıń kóbinese moyınǵa  taǵılǵanınan bolsa kerek. Maǵlıwmatlarǵa qaraǵanda tumarshanı kóbinese  orta jaslardan ótken  hayallar  taǵıp jurgen.

 

                                             

    


<< Lekciya   Ashıq esikler kúni >>